Nefes kokusu, toplumlarda yaygın olarak görülebilen, sosyal açıdan kişilerin incinmesine neden olabilen bir rahatsızlıktır. Kişilerde psikolojik sorunların oluşmasına neden olabilir. Bundan şikâyetçi olan kişiler, kendilerine olan güveni yitirebilirler. Çok farklı nedenlerden dolayı insan nefesinde kötü koku meydana gelebilir. Bu durum aynı zamanda ağız kokusu, halitosis olarak adlandırılır.
Nefes kokusu kaç türlü olur?
Fizyolojik nefes kokusu: Kişiler sağlıkları yerinde de olsa, sabahları uyandıklarında sindirim kanalında birikmiş gazlar ya da dil sırtında üremiş bakteriler nedeniyle nefes kokusu çekebilir. Bunu engellemek için dil sırtını fırçalamak, ara sıra çinko içeriğe sahip olan ağız gargaraları yapmak ve sakız çiğnemek gerekir. Beslenmenin ardından nefeste oluşan kokuda, fizyolojik bir kokudur. Sarımsak tüketen bir kişinin nefesinde oluşan koku bu çeşit bir nefes kokusudur. Hastalık olmadığından, tedavi gerekmemektedir.
Psikosomatik nefes kokusu: bu hastalarda yakınması olmasına rağmen, gerçek bir nefes kokusu bulunmamaktadır. Bu hastaların tedavisi diş doktoru ve psikiyatrist ile yapılır. Bu hastalardaki koku değil, koku korkusu bulunmaktadır.
Patolojik nefes kokusu (Gerçek nefes kokusu): bu tarz nefes kokusuna sahip olan kişiler, bu kokunun farkında olmadıklarından ya da tolere ettiklerinden dolayı doktora tedavi amacıyla gitmeyebilirler.
Patolojik kökenli nefes kokuları üç gruba ayrılmaktadır.
- Tip 1: Nefes kokusunu hastanın kendi tespit eder. Bu kişilerin çoğu diş hekimine gittiklerinde, doktorun uyarısıyla tedavi olurlar. Hastaların az bir kısmı diş doktoruna gitmektedir.
- Tip 2: Nefes kokusunu hastanın yakınları tespit eder. Bu hastaların yarısı diş doktoruna gitmektedir.
- Tip 3: Nefes kokusu sadece şüphe ya da tahminle ortaya çıkmıştır. Bu tür hastaların çoğunluğu diş doktoruna gitmektedir.
Nefes kokusunun nedenleri nedir?
- Özellikle akciğer ve sinüs kaynaklı enfeksiyonlarda
- Şeker hastalığı olanlarda
- Böbrek yetmezliği sorunu olanlarda
- Karaciğer yetmezliği çekenlerde
- Metabolizma bozuklukları bulunanlarda
- Oruçlu olmak, diyet yapmak, aç kalmak, ağız kuruluğu çekmek nefes kokusuna neden olabilir.
Nefes kokusunun kaynağına göre sınıflandırılması
Ağız boşluğu kaynaklı kokular: Nefes kokusunun çoğunluğu ağız boşluğundan kaynaklanır. Bunlar dilden, periodontitisten ya da ikisinden kaynaklanabilir. Bunların sebepleri fiziki muayenede belli olur. Dişeti dokuları tespit edilerek tedavi edilir. Çoğu zaman hastada kokunun kaynağını bulur. Bu kokulara engel olmak için yapılabilecekler;
- Dişlerin ve dişetlerin korunması gerekir.
- Ağızda olan protez ve köprülerin sıkça düzenli olarak kontrol ettirilmesi gerekir.
- Sakız çiğnemek, tarçın kullanmak gerekir.
- Bol su içmek gerekir.
- Burun tıkanıklığı olduğunda uykuya yatmamak gerekir.
- Basit şeker tüketimini azaltmak gerekir.
- Besinleri iyi çiğnemek gerekir.
- Diş ipi kullanımını yaygınlaştırmak gerekir.
- Sigara kullanmamak gerekir.
Ağız boşluğu kaynaklı olmayan nefes kokusu: Sebebi ağız dışı etkenlerden kaynaklanan nefes kokusudur. Bunlar çoğunlukla kulak burun boğaz sorunlarından, sindirim kanalı sorunlarından meydana gelir. Bağırsak gazları da nefes kokusuna sebep olabilir.
