Nefes darlığı rahatsızlığı tıp dilinde "dispne" olarak adlandırılmaktadır. Neden bir hastalık olarak tanımlanmayıp rahatsızlık şeklindeki bir sağlık sorunu olarak değerlendirildiğine gelirsek;
Nefes darlığı, başka hastalıkların belirtisi olarak ortaya çıktığı için genel anlamda bir tür belirti olarak değerlendirilmektedir.
Nefes alma ve verme işleminde sıkıntı olması olarak da değerlendirilebilen bu rahatsızlık çeşitli nedenlerden dolayı görülebilmektedir. Örnek olarak aşağıda belirtilen durumlar bu rahatsızlığa yol açabilir;
- Vücudu aşırı derecede yorgun düşüren fiziksel aktivitelerde bulunmak
- Kansızlık hastalığı
- Zehirlenme
- Aşırı kilolu olma durumu
- Kalp yetmezliği hastalığının olması durumu
Sayılan bu nedenler metabolizma hızının artmasına yol açar ve artan metabolizma hızı daha fazla oksijen ihtiyacına yol açar. Sonuçta aşırı derecede yorgunluk gibi hızlı nefes alma durumu ortaya çıkar.
Nefes darlığı belirtileri nelerdir?
Spor yapıldıktan sonra ya da vücudun yorulmasına yol açan bir işten sonra hızlı bir şekilde nefes alıp verme ve kalbin hızla atması normaldir. Çünkü yorgunluk geçtikten sonra metabolizma yavaşlar ve bu süreç sonlanır. Ancak yukarıda belirtildiği gibi herhangi bir aktivite gerçekleştirilmediği halde nefes darlığı şikâyeti oluşuyorsa, o zaman oluşan nefes darlığı herhangi bir hastalığın habercisi olabilir.
Bazı durumlarda psikolojik olarak oluşan nefes darlığı denilen bir sağlık sorunu da bu etkiye yol açabilir.
Psikolojik rahatsızlık nedeniyle nefes alma ve vermede oluşabilen düzensizlik yorgunluk hali olmasa bile nefes darlığına yol açabilmektedir. Daha önce de belirtildiği gibi nefeste sıkıntı varsa bu sonuç başka hastalıklar için belirti söz konusu olabilir. Bu hastalıklar arasında astım, bronşit, romatizmal hastalıklar ve hatta akciğer kanseri riski olabilir. Bu nedenle nefes darlığı rahatsızlığının hafife alınmaması gereken bir rahatsızlık olduğunu söylemek yanlış olmaz.
Erken tanı işlemleri oldukça önemlidir. Çünkü nefes darlığı şeklinde kendini belli eden hastalığın tedavisinde ne kadar erken davranmak söz konusu olursa o kadar erken olumlu sonuç almak mümkün olur. Nefes darlığı sorunu olanlar için genelde çok basit ama etkili uygulamalar önerilir, mesela sigara içilen ortamlarda fazla kalmamak gibi. Nefes darlığı soluk alıp verme işleminde düzensizlik şeklinde kendini belli etmektedir. Sağlıklı bir insanda soluk alma ve soluk verme zamanları arasında belirli bir orantı bulunmaktadır. Bu iki işlemin gerçekleşme süreleri eşittir ancak nefes darlığı varsa bu durumda belirtilen oran bozulmakta ve nefes alma süresi daha da uzamaktadır.
